Sağlık Bakanlığı aşı yarışında geride mi kaldı?
Sağlık Bakanlığı aşı yarışında geride mi kaldı?
14 Ocak 2020 - 00:00
Ülkemiz bu yarışa, Çin merkezli Sinovac şirketinin geliştirdiği CoronaVac aşısından 50 milyon doz sipariş ederek dahil olurken, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, Sağlık Bakanlığını, sipariş edilen aşı sayısının yeterliliği ve çeşitliliği konusunda uyararak, hazırladığı soru önergesiyle konuyu TBMM gündemine taşıdı. Sipariş edilen toplam aşı sayısının yetersiz olduğu söyleyen milletvekili, aşı çeşitliliği konusunda da hazırlıksız kalındığına dikkat çekerken, Bakanlığa, “alternatif teknolojilerle üretilen koronavirüs aşılarına neden yatırım yapılmadı?” sorusunu yöneltti.
Çin aşısı olarak da bilinen CoronaVac aşısının 3. faz denemelerinin devam ettiğini ve güven testlerinden geçememesi halinde Türkiye’nin alternatifsiz kalabileceğini söyleyen Yavuzyılmaz, “aşının güvenlik fazlarının tamamından geçse dahi ülkemizde sadece 25 milyon kişiye yetebileceğini” ifade ederek şu açıklamalarda bulundu: “Dünya ülkeleri aşıları kaptı, Sağlık Bakanlığı geride kaldı” “Pandeminin ortaya çıkışının üzerinden tam 1 yıl geçmiş olmasına rağmen şu ana kadar sadece birkaç aşının üçüncü faz aşama sonuçları olumlu olarak açıklanmıştır. Bu aşıların da daha üretilmeden büyük kısmı zaten satılmış durumdadır. Bu firmaların yaklaşık 3.5 milyar kişi için aşı üretebileceği hesaplandığında, yeni gelişmeler olmazsa Dünyanın önemli bir kısmına koronavirüs aşısının ulaşmasının uzun zaman alacağı düşünülmektedir. Bu ön görüdeki İngiltere, ABD, Kanada, Japonya gibi ülkeler ve pek çok Avrupa Birliği ülkesi; Oxford, Pfizer, Novavax, Janssen, Sanofi, Valneva, Curevac, Moderna gibi öncü firmaların neredeyse tamamıyla sözleşmeler imzalayıp, nüfuslarının tamamına fazlasıyla yetebilecek kadar aşıyı şimdiden sipariş etmiş durumdalar. Yani birçok dünya ülkesi hem çeşitlilik hem de yeterlilik konusunda hazırlıklarını tamamlamış görünürken, ülkemizde, Sağlık Bakanlığının bu konularda ihmallerinin olduğu anlaşılıyor.
Dünya ülkeleri aşıları kaparken, Sağlık Bakanlığı geride kalıyor, tek bir aşıyla yetiniyor. “CoronaVac testleri geçemezse aşı tedarikinde sorun yaşayabiliriz” Bakanlık, CoronaVac aşısından 50 milyon doz sipariş ettiğini açıkladı. Eski bir yöntem olan inaktif virüs tekniğine göre geliştirilen bu aşının diğer aşılara göre avantajları ve dezavantajları mevcut. Aşının 3. faz denemeleri devam ederken, güvenliliğiyle ilgili olarak en güncel veri Lancet tıp dergisinin kasım ayında yayınlanan sayısında yer aldı. Aşının ilk iki faz sonuçlarının yer aldığı bu değerlendirmelerde aşının yan etkileri hafif görüldüğü ancak bu deneylerin tüm yaş gruplarını ve farklı ırkları kapsamadığına işaret edildi. Diğer bir ifadeyle aşılamanın 18-59 yaş arası ve sağlıklı bireylere uygulandığı söylenmekte. Bu konu bazı otoritelerce aşının güvenirliliği açısında bir sorun olarak değerlendirilmektedir. CoronaVac aşısının 1. ve 2. faz denemelerinin belirli yaş aralığında, sağlıklı bireylerde çalışılması, aşının ülkemizde uygulanmasında ise öncelikli olarak sağlık çalışanlarının (sağlık durumlarına bakılmaksızın) ve 65 yaş üstü kişilerin seçilmiş olmasının risk teşkil edebileceğine yönelik görüşler mevcuttur.
Tüm bunlar dikkate alındığında, ülkemize sipariş edilen toplam aşı sayısının yetersiz olduğu, aşı çeşitliliğinin sağlanmadığı, alternatiflere yatırım yapılmadığı görülmektedir. Yani CoronaVac aşısının 3. faz denemelerinden geçememesi durumunda, aşı tedariki konusunda sıkıntılar yaşayabileceğimiz aşikârdır. Diğer yandan aşı 3. Faz denemelerinden geçerse karşımıza yeterlilik sorunu çıkacaktır. Her bir bireyin 2 doz aşılanması gerekliliği düşünüldüğünde ülkemizde sadece 25 milyon kişiye yeteceği görünmektedir. Oysa aşılamanın etkili olabilmesi için ise ülke nüfusunun yaklaşık yüzde altmışının aşılanması gerektiği bilinmektedir. Tüm bu konularla ilgili olarak TBMM Başkanlığına bir soru önergesi vererek Sağlık Bakanlığı uyardık. Bakanlık, aşılama konudaki stratejisini şeffaf bir şekilde kamuoyuyla paylamalı, bu konuda ki gereken adımları da daha fazla geç kalmadan bir an önce atmalıdır.”
Çin aşısı olarak da bilinen CoronaVac aşısının 3. faz denemelerinin devam ettiğini ve güven testlerinden geçememesi halinde Türkiye’nin alternatifsiz kalabileceğini söyleyen Yavuzyılmaz, “aşının güvenlik fazlarının tamamından geçse dahi ülkemizde sadece 25 milyon kişiye yetebileceğini” ifade ederek şu açıklamalarda bulundu: “Dünya ülkeleri aşıları kaptı, Sağlık Bakanlığı geride kaldı” “Pandeminin ortaya çıkışının üzerinden tam 1 yıl geçmiş olmasına rağmen şu ana kadar sadece birkaç aşının üçüncü faz aşama sonuçları olumlu olarak açıklanmıştır. Bu aşıların da daha üretilmeden büyük kısmı zaten satılmış durumdadır. Bu firmaların yaklaşık 3.5 milyar kişi için aşı üretebileceği hesaplandığında, yeni gelişmeler olmazsa Dünyanın önemli bir kısmına koronavirüs aşısının ulaşmasının uzun zaman alacağı düşünülmektedir. Bu ön görüdeki İngiltere, ABD, Kanada, Japonya gibi ülkeler ve pek çok Avrupa Birliği ülkesi; Oxford, Pfizer, Novavax, Janssen, Sanofi, Valneva, Curevac, Moderna gibi öncü firmaların neredeyse tamamıyla sözleşmeler imzalayıp, nüfuslarının tamamına fazlasıyla yetebilecek kadar aşıyı şimdiden sipariş etmiş durumdalar. Yani birçok dünya ülkesi hem çeşitlilik hem de yeterlilik konusunda hazırlıklarını tamamlamış görünürken, ülkemizde, Sağlık Bakanlığının bu konularda ihmallerinin olduğu anlaşılıyor.
Dünya ülkeleri aşıları kaparken, Sağlık Bakanlığı geride kalıyor, tek bir aşıyla yetiniyor. “CoronaVac testleri geçemezse aşı tedarikinde sorun yaşayabiliriz” Bakanlık, CoronaVac aşısından 50 milyon doz sipariş ettiğini açıkladı. Eski bir yöntem olan inaktif virüs tekniğine göre geliştirilen bu aşının diğer aşılara göre avantajları ve dezavantajları mevcut. Aşının 3. faz denemeleri devam ederken, güvenliliğiyle ilgili olarak en güncel veri Lancet tıp dergisinin kasım ayında yayınlanan sayısında yer aldı. Aşının ilk iki faz sonuçlarının yer aldığı bu değerlendirmelerde aşının yan etkileri hafif görüldüğü ancak bu deneylerin tüm yaş gruplarını ve farklı ırkları kapsamadığına işaret edildi. Diğer bir ifadeyle aşılamanın 18-59 yaş arası ve sağlıklı bireylere uygulandığı söylenmekte. Bu konu bazı otoritelerce aşının güvenirliliği açısında bir sorun olarak değerlendirilmektedir. CoronaVac aşısının 1. ve 2. faz denemelerinin belirli yaş aralığında, sağlıklı bireylerde çalışılması, aşının ülkemizde uygulanmasında ise öncelikli olarak sağlık çalışanlarının (sağlık durumlarına bakılmaksızın) ve 65 yaş üstü kişilerin seçilmiş olmasının risk teşkil edebileceğine yönelik görüşler mevcuttur.
Tüm bunlar dikkate alındığında, ülkemize sipariş edilen toplam aşı sayısının yetersiz olduğu, aşı çeşitliliğinin sağlanmadığı, alternatiflere yatırım yapılmadığı görülmektedir. Yani CoronaVac aşısının 3. faz denemelerinden geçememesi durumunda, aşı tedariki konusunda sıkıntılar yaşayabileceğimiz aşikârdır. Diğer yandan aşı 3. Faz denemelerinden geçerse karşımıza yeterlilik sorunu çıkacaktır. Her bir bireyin 2 doz aşılanması gerekliliği düşünüldüğünde ülkemizde sadece 25 milyon kişiye yeteceği görünmektedir. Oysa aşılamanın etkili olabilmesi için ise ülke nüfusunun yaklaşık yüzde altmışının aşılanması gerektiği bilinmektedir. Tüm bu konularla ilgili olarak TBMM Başkanlığına bir soru önergesi vererek Sağlık Bakanlığı uyardık. Bakanlık, aşılama konudaki stratejisini şeffaf bir şekilde kamuoyuyla paylamalı, bu konuda ki gereken adımları da daha fazla geç kalmadan bir an önce atmalıdır.”
YORUMLAR